Một số điểm sáng tình hình kinh tế – xã hội quý II và 6 tháng đầu năm 2024

Quý II năm 2024, tăng trưởng kinh tế thế giới có xu hướng tích cực nhờ nhu cầu hàng hóa tăng trở lại, áp lực lạm phát giảm dần, giá trung bình của hàng hóa giảm nhẹ nhờ nguồn cung cải thiện. Đến thời điểm tháng 6/2024, các tổ chức quốc tế UN, WB, OECD, EU và IMF đều nhận định lạc quan hơn và điều chỉnh tăng trưởng kinh tế toàn cầu với mức tăng từ 0,1 đến 0,3 điểm phần trăm so với các dự báo đưa ra trước đó. Trong nước, mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Bộ, ngành và địa phương đã nghiêm túc, quyết liệt thực hiện các giải pháp đề ra trong Nghị quyết số 01/NQ-CP về phát triển kinh tế – xã hội; Nghị quyết 02/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ hằng tháng nhằm đạt kết quả cao nhất mục tiêu của kế hoạch sản xuất, kinh doanh năm 2024. Tình hình kinh tế – xã hội sáu tháng đầu năm 2024 của nước ta duy trì xu hướng tích cực, quý sau tốt hơn quý trước, các ngành, lĩnh vực đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo đà tăng trưởng cho các quý tiếp theo. Một số điểm sáng về kinh tế – xã hội quý II và sáu tháng đầu năm 2024 của nước ta như sau:

 (1) Trong bối cảnh kinh tế thế giới có xu hướng phục hồi, tăng trưởng kinh tế sáu tháng đầu năm 2024 của nước ta tiếp tục khởi sắc với mức tăng 6,42% (trong đó quý II tăng 6,93%[1]). Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,38%, đóng góp 5,96% vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 7,51%, đóng góp 44,28%. Khu vực dịch vụ tăng 6,64%, đóng góp 49,76%; trong đó tăng trưởng của một số ngành dịch vụ thị trường như sau: Bán buôn, bán lẻ tăng 7,34%; vận tải kho bãi tăng 11,02%; dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 9,94%.

 Hình 1: Tốc độ tăng GDP 6 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước

(2) Sản xuất nông nghiệp duy trì tăng trưởng ổn định, lúa đông xuân được mùa, được giá, sản lượng một số cây ăn quả chủ yếu đạt khá do nhu cầu xuất khẩu tăng cao, chăn nuôi phát triển ổn định; khai thác gỗ được đẩy mạnh; sản lượng nuôi trồng thủy sản tăng cao nhờ thực hiện tốt quy định và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Năng suất lúa đông xuân năm nay ước đạt 68,8 tạ/ha, tăng 0,4 tạ/ha so với vụ đông xuân trước; sản lượng đạt 20,32 triệu tấn, tăng 132,5 nghìn tấn. Sản lượng thu hoạch sáu tháng đầu năm 2024 của một số cây ăn quả tăng khá như: Sầu riêng tăng 17,4%; chanh leo tăng 9,3%; đu đủ tăng 6,3%; ổi tăng 5,6%; na tăng 3,1%.

Trong sáu tháng đầu năm 2024, sản lượng thịt bò hơi xuất chuồng ước tăng 1,1% so với cùng kỳ năm trước; sản lượng sữa bò tươi tăng 5,5%; sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng tăng 5,1%; sản lượng thịt gia cầm hơi xuất chuồng tăng 4,9%; sản lượng trứng gia cầm tăng 5,1%.

Diện tích rừng trồng mới tập trung cả nước sáu tháng đầu năm 2024 ước tăng 3,5% so với cùng kỳ năm trước; số cây lâm nghiệp trồng phân tán tăng 2,9%; sản lượng gỗ khai thác tăng 6,3%.

Sản lượng thủy sản nuôi trồng sáu tháng đầu năm 2024 ước đạt 2.431,4 nghìn tấn, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, sản lượng cá tra đạt 831,8 nghìn tấn, tăng 5,4% do tiết kiệm được chi phí với chu trình sản xuất khép kín tại các vùng nuôi của doanh nghiệp; nuôi tôm thẻ chân trắng được thực hiện theo đúng quy trình và lịch thời vụ, đồng thời giá tăng từ 5-10 nghìn đồng/kg so với cùng kỳ năm trước đã kích thích người dân thả nuôi, sản lượng tôm thẻ chân trắng ước đạt 332,7 nghìn tấn, tăng 5,6%.

(3) Sản xuất công nghiệp tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực với chỉ số sản xuất tháng sau cao hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước[2]. Chỉ số sản xuất công nghiệp sáu tháng đầu năm 2024 tăng 7,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó ngành chế biến, chế tạo tăng 8,5%; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 13%, nhờ đó đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ điện cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.

Hình 2: Tốc độ tăng/giảm các ngành công nghiệp cấp 1 6 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước

(4) Ngành du lịch duy trì mức tăng cao với các chương trình quảng bá, xúc tiến du lịch được đẩy mạnh. Khách quốc tế đến nước ta trong tháng 6/2024 ước đạt hơn 1,2 triệu lượt người, tăng 28,1% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung sáu tháng đầu năm 2024, khách quốc tế đến Việt Nam đạt hơn 8,8 triệu lượt người, tăng 58,4% so với cùng kỳ năm trước và tăng 4,1% so với cùng kỳ năm 2019 – năm chưa xảy ra dịch Covid-19. Đây là những tín hiệu khả quan để có thể hiện thực mục tiêu đón 18 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam trong năm nay.

Hình 3: Khách quốc tế đến Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024

 (5) Tăng trưởng thương mại thế giới được cải thiện đã tác động tích cực đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa sáu tháng đầu năm 2024 sơ bộ đạt 368,53 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14,5%; nhập khẩu tăng 17%. Kim ngạch xuất khẩu của một số mặt hàng tăng khá: Máy ảnh, máy quay phim và linh kiện tăng 52,9%; cà phê tăng 34,5%; sản phẩm nội thất từ chất liệu khác gỗ tăng 32,6%; chè tăng 32,1%; gạo tăng 32%; hạt tiêu tăng 30,9%; điện tử, máy tính và linh kiện tăng 28,6%; rau quả tăng 28,2%; gỗ và sản phẩm gỗ tăng 22,2%; nguyên phụ liệu dệt, may, da giày may, da, giày tăng 11,1%…

Cán cân thương mại hàng hóa sáu tháng đầu năm 2024 ước tính xuất siêu 11,63  tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 13,44 tỷ USD), góp phần tạo động lực sản xuất và kích thích xuất khẩu.

Hình 4: Kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 6 tháng đầu năm các năm 2020-2024

(6) Thu hút vốn đầu tư trong sáu tháng đầu năm 2024 tăng cao, phản ánh sự phục hồi của các hoạt động sản xuất kinh doanh. Vốn FDI đăng ký mới tăng cao so với cùng kỳ năm trước, cho thấy nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục tin tưởng vào môi trường đầu tư Việt Nam. Vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội sáu tháng đầu năm 2024 theo giá hiện hành ước đạt 1.451,3 nghìn tỷ đồng, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó quý I đạt 617,1 nghìn tỷ đồng, tăng 5,8%; quý II đạt 834,3 nghìn tỷ đồng, tăng 7,5%.

Tính đến ngày 20/6/2024, cả nước có 1.538 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư nước ngoài với số vốn đạt 9.536,8 triệu USD, tăng 18,9% về số dự án và tăng 46,9% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2023 (cùng kỳ năm trước có 1.293 dự án và vốn đăng ký đạt 6.492,1 triệu USD). Vốn đầu tư nước ngoài thực hiện đạt 10,8 tỷ USD, tăng 8,2 so với cùng kỳ năm trước, là mức thực hiện cao nhất của 6 tháng đầu năm trong giai đoạn 2020-2024[3].

Hình 5: Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện 6 tháng đầu năm các năm 2020-2024 (Tỷ USD)

(7) Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp dần phục hồi sau nhiều tháng gặp khó khăn, số doanh nghiệp gia nhập thị trường tiếp tục cao hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Số doanh nghiệp gia nhập thị trường trong sáu tháng đầu năm 2024 đạt 119,6 nghìn doanh nghiệp, tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 110,3 nghìn doanh nghiệp.

Hình 6: Tình hình đăng ký doanh nghiệp

(8) Kinh tế tăng trưởng khởi sắc đã tác động tích cực đến thu ngân sách Nhà nước. Thu ngân sách Nhà nước sáu tháng đầu năm 2024 ước đạt 1.020,6 nghìn tỷ đồng, bằng 60% dự toán năm và tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước; trong đó thu nội địa đạt gần 857 nghìn tỷ đồng, bằng 59,3% và tăng 18,1%.

(9) Lao động có việc làm và thu nhập bình quân của người lao động sáu tháng đầu năm 2024 tăng so với cùng kỳ năm trước; công tác bảo đảm an sinh xã  hội được các cấp, ngành thực hiện kịp thời, hiệu quả.

Lao động có việc làm trong sáu tháng đầu năm 2024 ước tính đạt 51,4 triệu người, tăng 195,7 nghìn người so với cùng kỳ năm trước; thu nhập bình quân lao động ước tính đạt 7,5 triệu đồng/tháng, tăng 7,4% (tương ứng tăng 519 nghìn đồng).

Tính đến ngày 19/6/2024, số tiền hỗ trợ đối tượng bảo trợ xã hội theo Nghị định 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 là gần 11,7 nghìn tỷ đồng; hộ nghèo, hộ cận nghèo là hơn 3 nghìn tỷ đồng; người có công, thân nhân người có công với cách mạng là hơn 16,5 nghìn tỷ đồng.

[1] Tốc độ tăng GDP quý II so với cùng kỳ năm trước các năm 2011-2024 lần lượt là: 6,24%; 5,56%; 5,39%; 6,19%; 7,11%; 6,75%; 6,66%; 7,10%; 7,16%; 0,34%; 6,55%; 7,99%; 4,25%; 6,93%.

[2] Chỉ số IIP các tháng, quý đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm trước là: Tháng 3 tăng 4,8%; tháng 4 tăng 7,4%; tháng 5 tăng 10%; tháng 6 ước tăng 10,9%; tính chung chỉ số IIP quý I năm 2024 tăng 5,9%; quý II tăng 9,5%.

[3] Vốn đầu tư nước ngoài thực hiện sáu tháng đầu năm các năm 2020-2024 lần lượt là: 8,7 tỷ USD; 9,2 tỷ USD; 10 tỷ USD; 10 tỷ USD; 10,8 tỷ USD.